Σχόλια πάνω στο άρθρο “Land and Liberty” του Andrew Chrucky

Σίγουρα υπάρχουν μερικά σημεία διαφωνίας. Ένα κύριο είναι πάνω στη σχέση καπιταλισμού και γης. Ο συγγραφέας αναφέρει ότι το σύστημα έχει μετατρέψει τη γη σε εμπόρευμα. Αυτό που μετέτρεψε το καπιταλιστικό σύστημα, και αποτελεί την ειδοποιώ διαφορά του, σε εμπόρευμα, είναι η ανθρώπινη εργασία , μέσω της μισθωτής σκλαβιάς και της μετάλλαξης της μορφής, του περιεχομένου και της ουσίας της αξίας μέσω του χρήματος. Επίσης η αποξένωση του ανθρώπου από τα μέσα παραγωγής, και τη γη κύρια, σαν ένα τέτοιο πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ήταν αποτέλεσμα της αλλαγής στης συνθήκες παραγωγής ή πιο τεχνικά στην αλλαγή του τρόπου παραγωγής και των μεθόδων παραγωγής. Χωρίς καμία διάθεση ιστορικισμού ή ντετερμινιστικής προσέγγισης η ανάπτυξη των μεθόδων παραγωγής και κατ επέκταση των παραγωγικών δυνάμεων οδήγησαν στην αστικοποίηση. Άρα η γη αποτελώντας ένα στοιχείο παραγωγής που υπόκειται σε όλους τους νόμους περί γονιμότητας, και απόδοσης φθίνουσας ή οριακής πάνω από όλα είναι μέσο παραγωγής. Κάποιος που είναι κάτοχος γης είναι και κάτοχος μέσων παραγωγής. Αυτό όμως δεν τον κάνει και καπιταλιστή. Ένας βασικός διαχωρισμός μεταξύ μέσων παραγωγής γενικά και καπιταλιστικών μέσων παραγωγής είναι ότι τα καπιταλιστικά μέσα παραγωγής είναι ιδιοκτησία ή όχι του κατόχου και χρησιμοποιεί ξένη εργασιακή δύναμη για να παράγει.

Μπορεί κάποιος πολύ εύκολα να επιχειρηματολογήσει λέγοντας ότι αυτά είναι γνωστά πράγματα και σε μη γνώστες της μαρξικής θεωρίας. Και πάνω από όλα ότι είναι γνωστά στον συγγραφέα γι αυτό και από την αρχή γράφει ότι η ανάλυσή του στηρίζεται στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ακριβώς. Με την εγκατάσταση κατοίκων της Ευρώπης στην Αμερικανική ήπειρο και την εκκαθάριση του τοπικού πληθυσμού, αυτόματα μεταφέρθηκαν και οι συνθήκες παραγωγής. Λέγοντας συνθήκες παραγωγής αναφερόμαστε στην τεχνολογία. Εκτός από αυτό μεταφέρθηκαν και οι κρατικές δομές. Η ύπαρξη αποικιών που λειτουργούσαν με τους νόμους των μητρικών χωρών αυτόματα σήμαινε ότι είχε έρθει και ο μεγαλύτερος καπιταλιστής από όλους που είναι το κράτος. Η μεταφορά κοινωνικών δομών και μορφών οργάνωσης οδήγησε πάλι στην ανάπτυξη πόλεων και την υιοθέτηση μεθόδων παραγωγής των μητρικών χωρών. Στην Αμερική, ακόμη χειρότερα , οι καπιταλιστικές μέθοδοι παραγωγής στηρίχθηκαν από σκλάβους.

Σωστά αναφέρει ο συγγραφέας ότι η Αμερική είναι από τις χώρες που προσφέρουν από την μεγαλύτερη πολιτική ελευθερία, αλλά κάτω από ποιες συνθήκες. Στο πλαίσιο ποιών δομών το κάνει αυτό. Και στην αρχαία Ελλάδα θεωρούσαν δημοκρατία ένα πολιτικό σύστημα που βασιζόταν σε επίπεδο παραγωγής στους σκλάβους. Εάν βγάλουμε την παραγωγή από την εξίσωση τότε όλα είναι καλά σε επίπεδο ελευθερίας.

Στην σύγχρονη πραγματικότητα δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα. Η αλληλεξάρτηση ανάμεσα στην οικονομική και την πολιτική πραγματικότητα είναι πιο ισχυρή από ποτέ. Σωστά λέει ο συγγραφέας ότι σήμερα υπάρχει έμμεση σκλαβιά. Το αίτημα που τίθεται σήμερα έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι πολιτικές, έχει να κάνει με την διεκδικήσει των παραγωγικών συντελεστών. Σε παγκόσμια κλίμακα πλέον είναι εμφανές ότι το ζήτημα της παραγωγής τροφίμων, αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα μεν αλλά έχει να κάνει περισσότερο με το κέρδος και το πώς αυτό διαμεσολαβείτε και λιγότερο με την επάρκεια γης. Εάν ψάξουμε να βρούμε ταξική συνείδηση και σε αυτούς τους λίγους που έχουν απομείνει να καλλιεργούν γη πάλι θα πέσουμε σε κενό.

Μήπως σήμερα το σύνθημα «Γη και Ελευθερία» έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα; Και λέω συμβολικό γιατί σε καμία περίπτωση δεν χαρακτηρίζει την σκέψη μου ούτε το παραμικρό ψήγμα πριμιτιβισμού. Ίσως γύρω από την λέξη «Γη» συγκεντρώνονται όλα τα μέσα παραγωγής. Ίσως με την λέξη «Γη» εννοούμε την μάχη εναντίον της ιδιοκτησίας.  Από την άλλη κάνοντας κάποιες δεύτερες σκέψεις ίσως και να μην είναι έτσι τα πράγματα. Ίσως το σύνθημα να έχει και πραγματιστική σημασία. Ενδεχόμενη αναδιάρθρωση των παραγωγικών δυνάμεων με ταυτόχρονη αλλαγή των μεθόδων παραγωγής κάτω από κανόνες αυτοοργάνωσης να είναι η λύση. Η αυτοοργάνωση όμως προϋποθέτει επίθεση σε όλα τα επίπεδα της παραγωγής την διανομής και της κατανάλωσης. Σε ένα κόσμο που ο επιμερισμός και ο συνδυασμός της εργασίας έχει μεγεθυνθεί τόσο πολύ  αποτελεί επιτακτική αναγκαιότητα όχι η κατάργηση του μηχανισμού της αγοράς αλλά καταστροφή των κανόνων κάτω από τους οποίους δουλεύει και υπάγεται . Και οι κανόνες αυτοί δεν είναι άλλοι από αυτούς που στηρίζονται στην μισθωτή σκλαβιά και το κέρδος. Η εξαντικειμενοποίηση σήμερα έχει διευρυνθεί σε κάθε τομέα της ανθρώπινης ζωής. Η εικόνα τους κέρδους κάτω από το όραμα της προσωπικής ωφέλειας και ικανοποίησης δεν μας αφήνει να δούμε ούτε τα αυτονόητα. Ή μάλλον δεν μας επιτρέπει την πολυτέλεια του χρόνου ώστε να σκεφτούμε τα αυτονόητα. Όλα πλέον μας δίνονται έτοιμα. Όλα πλέον γίνονται γρήγορα. Εμείς πλέον πρέπει να τα κάνουμε όλα γρήγορα. Οι δείκτες παραγωγικότητας έχουν να κάνουν με το αποτέλεσμα της παραγωγής, με την ποσότητα της παραγωγής. Είμαστε κόστος για τους καπιταλιστές και πρέπει να μας περιορίσουν.

Το δυστύχημα είναι ότι είμαστε ένα κόστος παραγωγής που έχουμε προσληφθεί με χαρακτηριστικό την ευσυνειδησία μας. Την προσήνεια και την προσήλωση σε ένα σκοπό. «Γη και Ελευθερία» λοιπόν. Απελευθέρωση από τους καπιταλιστικούς κανόνες παραγωγής, καταστροφή των νόμων της προσήνειας, απειθαρχία σε σκοπούς υποταγής, αναζήτηση της προσωπικής ελευθερίας.