Το παρακάτω σχόλιο για το “κοινωνικό κίνημα” έχει γραφτεί 28 χρόνια πριν -με αφορμή τα γεγονότα της 9ης Αυγούστου του 1979- αλλά εξακολουθεί να είναι ιδιαιτέρως επίκαιρο.
[Δ]εν μπορούμε με κανένα τρόπο να ερμηνεύσουμε όχι μόνο τα [τρέχοντα] γεγονότα…αλλά το σύνολο των ριζοσπαστικών στιγμών στην Ελλάδα…[από την] μεταπολίτευση [και μετά] αν δεν δεχτούμε την γέννηση και το παρόν ενός καινούργιου… κινήματος.
Αυτό ακριβώς το κοινωνικό κίνημα σ’ όλο τον κόσμο ήταν και είναι το μήλο της έριδος μεταξύ του επαναστατικού κινήματος και των πολιτικών κινημάτων, εκείνων δηλαδή των κινημάτων που η κατευθυντήριος δύναμη τους δεν είναι παρά μια πολιτική ιδεολογία (φιλελεύθερη, σοσιαλιστική, κομουνιστική ή φασιστική). Αν το κοινωνικό κίνημα “επηρεασθεί” από τους επαναστάτες που συμμετέχουν σ’ αυτό ως μέλη του και μόνο, τότε τα ανατρεπτικά στοιχεία που ήδη διαθέτει το καθιστούν πραγματικά κοινωνικό κίνημα ανατροπής-ένα δηλαδή ουτοπικό κίνημα που ζητάει τα πάντα.
Το κίνημα που αυτή τη στιγμή ξεπροβάλει θα είναι κοινωνικό κίνημα ανατροπής ή δεν θα είναι τίποτα. Εδώ ακριβώς θα παίξουν τον καταλυτικό ρόλο τους οι αναρχικοί κι οι άλλοι επαναστάτες που θα πρέπει να του προσδώσουν ένα τέτοιο χαρακτήρα, προτού αυτό εκφυλιστεί.
Το αίτημα που αυτό το κίνημα θα προβάλει δεν αφορά την εκ περιτροπής κυκλοφορία των Ι.Χ., το νέο ωράριο των κέντρων διασκεδάσεως ή την απομάκρυνση των πορνειών στην γειτονιά μας, αλλά θα αφορά την κατάκτηση του συνόλου της κοινωνικής ζωής, της κατακερματισμένης από την εμπορευματική-θεαματική κοινωνία.
Αυτός ο επηρεασμός του κοινωνικού κινήματος απ’ τους επαναστάτες ή τις επαναστατικές ομάδες, μπορούμε να πούμε ότι συνίσταται στο να δοθεί όλη η προτεραιότητα σ’ αυτό το κοινωνικό κίνημα που το τελευταίο ήδη, κάτω από την προηγούμενη επίδραση της καταλυτικής δράσης των επαναστατών έχει μετατραπεί σε κοινωνικό κίνημα ανατροπής.
Υλικά, τεχνικά αλλά και πνευματικά μάσα που διαθέτουν οι επαναστάτες μπαίνουν στην υπηρεσία του κοινωνικού κινήματος ανατροπής. Είναι η στηγμή που το επαναστατικό κίνημα (η οργάνωσή του) αυτοκαταργειται ακόμα και-όπως την προσδιορηζει ο Ντεμπόρ-“ως ριζικο διαχωρισμο από τον κοσμο του διαχωρισμου” και διαχέεται μέσα στο κοινωνικό κίνημα ανατροπής.
Έτσι, αυτό που στην πραγματικότητα αποτελούσε “πρωτοπορεία”, ενάντια στην ίδια του την επιθυμία, γίνεται μέρος ενός ομοιογενούς συνόλου του κοινωνικού κινήματος. Οι επαναστάτες δεν καθοδηγούν το κοινωνικό κίνημα αλλά ως μέλη αυτού του κινήματος κάνουν ό,τι θεωρούν πως πρέπει/επιθυμούν να κάνουν. Σε διαφορετική περίπτωση κάθε ενέργεια του κοινωνικού κινήματος θα είναι ένα πάρτυ μεταμφισμένων που ο επισκέπτης της πίσω πόρτας δεν είναι παρά ο λενινισμός μ’ ένα μοντέρνο…προσωπείο. Σε περίπτωση δε “νίκης” οι “επαναστάτες”-διαχωρισμένος ιδεολογικός σχηματισμός, θα έχει αποκτήσει μια διαχωρισμένη εξουσία αλλά επειδή θα θυμάται τις αρχές του, δεν θα έχει τίποτα καλύτερο να κάνει από το να την παραδώσει στον πρώτο Companys που θα βρεθεί μπροστά του.
Όταν το κοινωνικό κίνημα αφομοιωθεί από κάποιο πολιτικό κίνημα τότε το πρώτο ταυτίζεται με τις επιμέρους του εκφράσεις: τα πραγματικά κινήματα (εργατικό, φοιτήτικο, συνδικαλιστικό κτλ). Φυσικά το αίτημα του κατακερματίζεται κι’ αυτό σε αιτήματα μεταρρύθμισης. Ισχύει βέβαια και το αντίστοφο. Όταν τα πραγματικά κινήματα-με όλες τις ι δ ε ο λ ο γ ι κ έ ς δυνάμεις που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σ’ αυτά-επιδράσουν στο κοινωνικό κίνημα τότε το τελευταίο εγκλωβίζεται και εμφανίζεται ως ενοποιητικός παράγοντας πολιτικών κινημάτων, χώρων ή τάσεων π.χ. Αντιφασιστικά κινήματα, εθνικοαπελευθεροτικά κινήματα, αντιιμπεριαλιστικά κινήματα, κινήματα για την επαναφωρά των… ημιψηλων καπελων.
ο ΚΟΚΟΡΑΣ που λαλεί στο σκοτάδι, τ. 1, 1980