Ο Ρόλος της Κίνας Σήμερα
Το μεγαλύτερο απόθεμα δολαρίων σε χρηματικά διαθέσιμα σήμερα το έχει στην κατοχή της η Κίνα. Μια εναλλακτική έκφραση για την παγκοσμιοποίηση που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε όσο αφορά την κυκλοφορία χρήματος θα μπορούσε να είναι δολαριοποίηση. Πιο συγκεκριμένα το Κινεζικό νόμισμα γουάν έχει συνδεθεί με το δολάριο. Η Αμερικανική αγορά σήμερα έχει κατακλυστεί από πάμφθηνα Κινεζικά προϊόντα που διακινούνται όμως από Αμερικανικές πολυεθνικές. Η Κίνα σήμερα εμφανίζει στο εμπορικό της ισοζύγιο εμφανίζει σήμερα το μεγαλύτερο πλεόνασμα όσο αφορά τη σχέση της με την Αμερική. Περισσότερο από 100 δις δολάρια το χρόνο. Η Ιαπωνία έρχεται δεύτερη με 70 δις, ο Καναδάς τρίτος με 48 δις, το Μεξικό τέταρτο με 37 δις (από πωλήσεις πετρελαίου) και πέμπτη η Γερμανία με 36 δις. Μόνο αυτές οι χώρες αθροιστικά έχουν σχεδόν τα 300 από τα 480 δις δολάρια του εμπορικού ελλείμματος των Αμερικάνων. Από τα παραπάνω νούμερα μπορούμε να έχουμε μια ένδειξη για τις προτεραιότητες της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Το παράδοξο σε αυτό το σύστημα είναι ότι η Washington έχει καταφέρει να πετύχει την επένδυση του πλεονάσματος και των αποταμιεύσεων των ξένων χωρών σε αυτή, αλλά και να κάνει αυτές τις χώρες πιστωτές της πωλώντας τους κρατικά ομόλογα. Ασιατικές χώρες όπως η Ινδονησία εξάγουν κεφάλαιο στην Αμερική αντί να το αποταμιεύουν.
Το Αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών όπως επίσης και η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα ξέρουν ότι οι εμπορικοί τους συνεργάτες είναι αναγκασμένοι να αγοράζουν συνέχεια χρέος προκειμένου να αποτρέψουν το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα να καταρρεύσει, όπως συνέβη το 1998 με τη Ρωσία και την κρίση των αμοιβαίων κεφαλαίων υψηλού κινδύνου LTCM.
Μετά τον πόλεμο στο Ιράκ, το Αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, υπονόησε απλά και μόνο ότι θα αφήσει το δολάριο να καταρρεύσει, προκειμένου να προειδοποιήσει αρκετές χώρες ανάμεσα στις οποίες και τη Γερμανία που προσπάθησαν να έρθουν πιο κοντά στο ευρώ. Μερικές εβδομάδες αργότερα και αφού το δολάριο έχανε συνεχώς αξία με αποτέλεσμα οι ξένες βιομηχανίες να χάνουν συνεχεία έσοδα, οι Αμερικάνοι άλλαξαν στάση και το δολάριο σταθεροποίησε. Τώρα η κατάσταση έχει επιστρέψει στα παλαιότερα δεδομένα.
Ξέρουμε όμως όλοι ότι το χρέος πρέπει πάντα να ξεπληρώνεται. Γίνεται πάντα αυτό; Οι κεντρικές τράπεζες εξακολουθούν να αγοράζουν καινούργιο χρέος και να μετακυλούν συνέχεια το παλιό. Τα χρέη των Αμερικάνων είναι τα περιουσιακά στοιχεία όλων των υπολοίπων και η βάση του πιστωτικού τους συστήματος.
Ο δεύτερος άξονας πάνω στον οποίο στηρίζεται το δολάριο έχει να κάνει με τις φτωχές και καταχρεωμένες χώρες. Εδώ έχοντας ένα πάρα πολύ καλό στρατηγικό σχέδιο οι Αμερικάνοι επηρεάζουν συστηματικά τα διεθνή πιστωτικά κέντρα. Δηλαδή την Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Ολόκληρες χώρες όπως είναι η Αργεντινή , η Βραζιλία ή η Ινδοκίνα αναγκάζονται να υποτιμήσουν τα νομίσματα τους σε σχέση με το δολάριο, να ιδιωτικοποιούν υποδομές και να περικόπτουν τις επιχορηγήσεις μόνο και μόνο για να χρηματοδοτήσουν το χρέος τους σε δολάρια. Επίσης η δημιουργία παράκτιων επιχειρήσεων που σαν σκοπό έχουν μόνο τη διακίνηση χρημάτων, είναι και αυτή αποτέλεσμα της απόφασης των Αμερικάνων μετά το 70 να απορυθμίσουν σκόπιμα τα δίνες νομισματικό σύστημα. Το μόνο που νοιάζει την Αμερικανική κυβέρνηση είναι το αν η διακίνηση των χρημάτων είναι δολάρια. Αν είναι έτσι κερδίζει ή αμερικανική οικονομία γιατί το δολάριο γίνεται το νόμισμα με το οποίο πραγματοποιούνται οι συναλλαγές και υπολογίζεται η αξία των εμπορευμάτων, ακόμα και των επονομαζόμενων «μαύρων».
Αυτό είναι ένα είδος Νομισματικού (Δολαριακού) Ιμπεριαλισμού, τόσο αρρωστημένου που καμία Βρετανική αυτοκρατορία δεν θα μπορούσε να το πλησιάσει. Τη δημιουργία αυτής της Αμερικανικής αυτοκρατορίας δεν την σχολιάζει κανείς. Αντί η ίδια η Αμερική να κάνει επενδύσεις προκειμένου να κερδίσει , όπως κάνανε όλες οι κλασικές αυτοκρατορίες, απλά αφήνει τους πελάτες τέτοιου είδους εταιριών να επενδύουν σε αυτή. Οι επενδύσεις πάντα γίνονται σε δολάρια. Το πρόβλημα είναι ότι οι Αμερικανοί άφησαν αυτού του είδους το σύστημα να αναπτυχθεί που έχασαν τον έλεγχο με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να είμαστε στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Εάν οι Αμερικανοί είχαν επενδύσει πραγματικά σε τρίτες χώρες προκειμένου αυτές να αναπτυχθούν αντί απλά να τις χρεώνουν χωρίς κανένα έλεγχο δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα όσο αφορά τη σταθερότητα του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Το χρέος αποτελεί μια εσωτερική βόμβα για την Αμερική.
Το πραγματικό ερώτημα είναι εάν το Διεθνές νομισματικό σύστημα με βάση το δολάριο σήμερα έχει φτάσει στα όριά του. Το συγκεκριμένο σύστημα τα προηγούμενα 30 χρόνια είχε βασιστεί στο χρέος. Τι θα γίνει όμως αν ο υπόλοιπος κόσμος αποφασίσει να μην χρηματοδοτεί πλέον την Αμερική και το διαρκώς διογκωμένο χρέος από τους πολέμους που διεξάγει; Τι θα γίνει αν αποφασίσουν η Κίνα, η Ιαπωνία ή η Ρωσία να αγοράζουν πλέον χρέος σε ευρώ; Αυτή η μέρα μπορεί να έρθει νωρίτερα από ότι φανταζόμαστε.
Συμπληρωματικά στο τεράστιο εξωτερικό χρέος της Αμερικής τεράστιο πρόβλημα για αυτή είναι και το εσωτερικό της χρέος. Ειδικά αυτό που έχει δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία.
Το συνολικό Αμερικανικό χρέος – δημόσιο και ιδιωτικό – έχει διπλασιαστεί από το 1995. Επίσημα σήμερα ανέρχεται σε 34 τρις δολάρια. Το 1995 ήταν 16 τρις και το 1985 μόνο 7 τρις δολάρια. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι το χρέος αυξάνει γρηγορότερα από τα έσοδα που έχουν ή ακόμη και από το Ακαθάριστο Εθνικό προϊόν της Αμερικής.
Μετά την Ασιατική κρίση το 1998, το Αμερικανικό χρέος εκτινάχθηκε. Η καρδιά του χρέους εντοπίζεται στην τεράστια ιδιωτική κατανάλωση. Και ο πυρήνας αυτού του κέρδους είναι οι υποθήκες σπιτιών. Μετά την κατάρρευση του χρηματιστηρίου το 2001 η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα έχει μειώσει τα επιτόκια 13 φορές, φτάνοντάς τα στο χαμηλότερο επίπεδο των προηγούμενων 45 ετών. Το χρέος των Αμερικανικών νοικοκυριών μέσω υποθήκης διπλασιάστηκε σε σχέση με το 2000 και έφτασε τα 700 τρις δολάρια. Ο ρυθμός αύξησης του δανεισμού μέσω υποθηκών έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο επίπεδο και ρυθμό.
Ο λόγος που δόθηκαν τόσα πολλά δάνεια ήταν να για στηριχθεί η αγορά ακινήτων και να συνεχίσει τη λειτουργία της η Αμερικανική οικονομία. Το κόστος της απόφασης ήταν η δημιουργία ενός τρομακτικού χρέους. Γιατί όμως το χρέος αυτό δημιουργήθηκε όταν το επίπεδο των επιτοκίων ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο, όταν αυτά ανέβηκαν. Έτσι ξαφνικά πάρα πολλοί Αμερικανοί δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τις δόσεις, αφού συμπληρωματικά στην όλη κατάσταση αυξανόντουσαν και επίπεδα της ανεργίας. Διάφοροι ημικρατικοί οργανισμοί άρχισαν να καταβάλουν εγγυήσεις για αυτά τα δάνεια. Οι τράπεζες είχαν το μεγαλύτερο μέρος αυτών των υποθηκών. Όταν η αποπληρωμή έγινε αδύνατη για ένα πάρα πολύ μεγάλο μέρος του κόσμου όλοι μας είδαμε τι συνέβη, ειδικότερα σε τράπεζες όπως η JP Morgan/Chase, Wells Fargo και Bank of America.
Η Αμερικανική οικονομία είχε γλιτώσει από την κατάρρευση μόλις πριν από μερικά χρόνια, όταν το χρηματιστήριο κατέρρευσε εξαιτίας πάλι της τεράστιας κατανάλωσης. Η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα έχει ρίξει τα επιτόκια κάτω από το 1% μόνο και μόνο για να μπορούν τα Αμερικάνικα νοικοκυρία να δανείζονται προκειμένου να κυκλοφορεί χρήμα στην αγορά. Κάπου το 76% του Αμερικανικού Ακαθάριστου Προϊόντος είναι η ιδιωτική κατανάλωση. Και το μεγαλύτερο μέρος αυτού στηρίζεται σε δάνεια που έχουν στηριχθεί σε δάνεια υποθηκών που δεν μπορούν να αποπληρωθούν.
Συνεχίζεται…
Σωστή τοποθέτηση. Όλα αυτά που συμβαίνουν αλληλοσυνδέονται πάντως . Αν κάτσει και σκεφτεί κανείς το πως έχουν αλλάξει τα πράγματα στην παγκόσμια οικονομία με όλα αυτά που συμβαίνουν με τα νομισματικά ταμεία και τους λίπους νταβατζήδες ( επιτρέψτε μου τον όρο ), εαν δει κανείς την εξελικτική πορεία στην ισοτιμία νομισμάτων ( π.χ. ισοτιμία δολαριο ευρώ ) θα συμπεράνει ότι το τέλος είναι πάνω – κάτω προβλέψιμο.