17 Νοέμβρη: μέρα μνήμης και εξέγερσης

Αν η εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι ένα διαρκές σημείο αναφοράς για τους αγωνιζόμενους ανθρώπους αυτό δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι κατάφερε να συμπυκνώσει πολλές μαζί διεκδικήσεις, που είχαν γίνει εντονότερες τον τελευταίο καιρό (κινητοποιήσεις εναντίον του ν.δ. 1347, απεργία και διαδήλωση εναντίον της εγκατάστασης εργοστασίου αλουμίνας και διυλιστηρίων στα Μέγαρα και στο Σκαραμαγκά, απεργία των εργαζομένων της ΔΕΗ κτλ.) αλλά και γιατί υιοθέτησε ευρύτερα αντικαθεστωτικά και αντιεξουσιαστικά προτάγματα. Τα συνθήματα που ακούγονταν και γράφονταν μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο δεν είχαν πια σαν αντικείμενο μόνο τα προβλήματα της Παιδείας, αλλά στρέφονταν και ενάντια στην ίδια την καταπίεση και την τυραννία: «ΛΑΕ ΣΠΑΣΕ ΤΙΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ», «ΚΑΤΩ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ», «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», «ΕΡΓΑΤΗ ΠΕΙΝΑΣ ΓΙΑΤΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΚΥΝΑΣ», «ΚΑΤΩ Η ΕΞΟΥΣΙΑ» κτλ.

Αυτήν ακριβώς την πτυχή της εξέγερσης του Νοέμβρη του 1973 ήρθε να παραμορφώσει και να αποσιωπήσει η κρατική προπαγάνδα τα χρόνια που ακολούθησαν, κλείνοντάς την αναγκαστικά μέσα στα πλαίσια “εκδημοκρατισμού” της χώρας. Τα αιτήματα για “εκδημοκρατισμό” της πολιτικής και κοινωνικής ζωής υπερτονίστηκαν σκόπιμα έναντι των διακηρύξεων που διαβεβαίωναν πως οτιδήποτε δεν μάχεται και δεν αντιπαλεύει την τυραννία στο σύνολό της είναι νομοτελειακά καταδικασμένο να της μοιάσει και να την αναπαράγει. Είναι γνωστές οι λυσσαλέες προσπάθειες των διαφόρων κρατικών δεκανικιών για την αλλοίωση των προταγμάτων της εξέγερσης του 1973, αλλά και των κατοπινών εξεγέρσεων που σημειώθηκαν στο χώρο του Πολυτεχνείου (1980, 1985, 1995). Ήδη ένα χρόνο μετά την εξέγερση του Νοέμβρη του 1973, κομματικοί όλου του πολιτικού φάσματος επιζητούσαν την απονεύρωση και μουσειοποίηση των εξεγερτικών προταγμάτων και εμπειριών. Στο περιοδικό «Πανσπουδαστική» (Νο 8, Γενάρης-Φλεβάρης 1974) διαβάζουμε: «Καταγγέλουμε τη προσχεδιασμένη εισβολή στο χώρο του Πολ/χνείου τη Τετάρτη, 14 του Νοέμβρη, 350 περίπου οργανωμένων πραχτόρων της ΚΥΠ, σύμφωνα με το προβοκατορικό σχέδιο των Ρουφογάλη-Καραγιαννόπουλου, με βάση τις εντολές του παραμερισμένου τώρα τέως πρωτοδικτάτορα Παπαδόπουλου και της αμερικανικής CIA, με σκοπό να προβάλουν με κάθε μέσο τραμπουκισμού και προβοκάτσιας γελοία και αναρχικά συνθήματα και συνθήματα που δεν εκφράζανε τη στιγμή και τις συγκεκριμένες δυνάμεις. Για να μπορέσουν έτσι ν’ απομονώσουν το κίνημά μας και την εκδήλωση μας του Πολυτεχνείου από το σύνολο του λαού και της νεολαίας. Για να μπορέσουν παραπέρα, κατασκευάζοντας (και με τη βοήθεια των χουντικών μέσων ενημέρωσης) την εικόνα μιας μεμονομένης εξτρεμιστικής επαναστατικικοαναρχικής εξέγερσης που δεν έχει τη συμπαράσταση του λαού, να ξαναχρησιμοποιήσουν το χιλιοτριμμένο πρόσχημα του “επαπειλούμενου κοινωνικού καθεστώτος”». Ενώ στην εφημερίδα «Το Βήμα» (15 Οκτώβρη 1974), με σκοπό να δείξουν ότι τιμούν τους εξεγερμένους του Πολυτεχνείου – χωρίς βέβαια να ταυτίζονται με το περιεχόμενο της δράσης τους – συνδέουν απροκάλυπτα την εξέγερση με τις… εκλογές! «Οι ελεύθερες εκλογές της 17ης Νοεμβρίου είναι το καλύτερο μνημόσυνο για τα παιδιά που αγωνίσθηκαν και έπεσαν στο Πολυτεχνείο γιατί αποτελούν την πανηγυρική επιβεβαίωση της νίκης της των δημοκρατικών δυνάμεων και της παγιώσεως των ελευθέρων δημοκρατικών θεσμών της χώρας». Tην ίδια στάση κρατούν και οι άλλες εφημερίδες κατά την επέτειο του Πολυτεχνείου. Ο στόχος της μετάλλαξης του νοήματός του είχε πετύχει, αφού απογυμνωνόταν πλέον από τον εξεγερσιακό του χαρακτήρα. Με αυτό τον τρόπο έμπαινε και η ταφόπλακα σε όλους τους μετέπειτα αγώνες που θα στρέφονταν ενάντια σε ολόκληρο το φάσμα των θεσμοθετημένων εξουσιών και θα διεκδικούσαν ακόμα μεγαλύτερες ελευθερίες, ενώ στο πρόσφορο αυτό έδαφος θα έσπερνε το Κράτος τη δημοκρατική του πλέον καταστολή, που θα ανθούσε από τα πρώτα κιόλας χρόνια της μεταπολίτευσης με τη δολοφονία του μαθητή Σ. Ισιδωρόπουλου.

Αυτήν όμως την έντεχνα αποκρυπτόμενη πτυχή της εξέγερσης διατήρησαν ζωντανή τα επόμενα χρόνια νεολαίοι και αναρχικοί, που επαναφέροντας στη μνήμη σκηνές από την κρατική καταστολή της εποχής της δικτατορίας και ενεργοποιώντας μνήμες και συνθήματα που καλούσαν την κοινωνία να βγει από τη λήθη και την αποχαύνωση, υπενθύμιζαν πως μόνο κατ’ όνομα και όχι κατ’ ουσία έχουν αλλάξει τα πράγματα όλα αυτά τα χρόνια.

Αν κατέρρευσε η δικτατορική τυραννία δεν συνέβει το ίδιο με την εκμετάλλευση και την καταπίεση. Κοινωνικές αντιδράσεις εξακολουθούσαν να εκδηλώνονται σε όλα τα πεδία του κοινωνικού ανταγωνισμού, από τις μαθητικές κινητοποιήσεις και τις απεργίες σε εργοστάσια και μεταλλεία της χώρας, μέχρι τις συμπλοκές στα αμαξοστάσια της ΕΑΣ και τις εξεγέρσεις στις φυλακές Κορυδαλλού. Και επιστέγασμα όλων αυτών καταλήψεις του Πολυτεχνείου, που ήρθαν για ακόμη μια φορά να αποτελέσουν το χωροχρονικό σημείο αναφοράς των εξεγερμένων και να υπενθυμίσουν τα συμφέροντα πίσω από τα αισθήματα των κυρίαρχων.

http://aixmi.wordpress.com/2009/11/17/17%ce%b7-%ce%bd%ce%bf%ce%ad%ce%bc%ce%b2%cf%81%ce%b7-%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b1-%ce%bc%ce%bd%ce%ae%ce%bc%ce%b7%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b5%ce%be%ce%ad%ce%b3%ce%b5%cf%81%cf%83%ce%b7%cf%82/